Trudno dziwić się popularności wspomnianych pytań o możliwość przerwania ochrony z autocasco, bo ubezpieczenia AC należą do najpopularniejszych polis w Polsce. Oczywiście, ustępują one obowiązkowemu OC pod względem liczby zawartych umów. Dane Komisji Nadzoru Finansowego wskazują jednak, że w połowie 2021 r. polscy ubezpieczyciele obsługiwali niemal 8 milionów umów ubezpieczenia autocasco. Część posiadaczy AC mogła być zainteresowana przedwczesnym zakończeniem ochrony, którą zapewnia takie ubezpieczenie auta (np. ze względów finansowych). Niestety, w praktyce okazuje się, że wypowiedzenie AC nie jest łatwe. Nieco inna sytuacja dotyczy osób, które stwierdziły, że ubezpieczenie AC zostało kupione nierozważnie kilka lub kilkanaście dni temu i chcą się pozbyć niechcianej polisy.
Spis treści:
- W przypadku polis AC decydują przepisy kodeksu cywilnego
- Ubezpieczenie AC - rezygnacja głównie w okresie odstąpienia
- Konsument ma 30 dni na odstąpienie od umowy autocasco
- Wypowiedzenie AC to coś innego niż wygaśnięcie ochrony …
W przypadku polis AC decydują przepisy kodeksu cywilnego
Na samym wstępie, warto z pewnością przypomnieć, że ubezpieczenie AC w przeciwieństwie do polisy OC (obowiązkowego ubezpieczenia kierowców) nie podlega restrykcyjnym przepisom ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych. To oznacza większą swobodę w kształtowaniu relacji zakładu ubezpieczeń z klientem i jednocześnie konieczność bardziej uważnego czytania dokumentu zatytułowanego jako OWU (ogólne warunki ubezpieczenia). W przypadku polis AC, zastosowanie znajdują bowiem tylko ogólne przepisy kodeksu cywilnego. Większość z nich ma charakter imperatywny. „To oznacza, że strony nie mogą w umowie inaczej określić zasad funkcjonowania polisy. Wyjątek stanowi sytuacja, w której przepisy kodeksu cywilnego (KC) wyraźnie na to pozwalają” - tłumaczy Paweł Kuczyński, prezes porównywarki ubezpieczeniowej Ubea.pl.
Ubezpieczenie AC - rezygnacja głównie w okresie odstąpienia
Sprawdźmy zatem, co przepisy kodeksu cywilnego mówią o czynności prawnej, jaką jest wypowiedzenie AC. Wspomniany kodeks wskazuje, że ubezpieczenie AC cechuje się bardzo wąskim zakresem możliwości wypowiedzenia umowy przez klienta. Jedyną taką opcję przewiduje artykuł 816 KC. Dotyczy on sytuacji, w której doszło do ujawnienia informacji pociągającej za sobą znaczną zmianę prawdopodobieństwa wypadku ubezpieczeniowego. „Ujawnienie nowych okoliczności może wiązać się np. ze zdobyciem przez ubezpieczyciela wiedzy o nieprawdziwych danych, które klient podał przy zakupie autocasco” - wyjaśnia Andrzej Prajsnar, ekspert porównywarki ubezpieczeniowej Ubea.pl.
W odpowiedzi na ujawnienie nowych okoliczności, obydwie strony mają prawo do domagania się zmiany składki ubezpieczeniowej (za okres od zajścia ujawnionej okoliczności). „Zwykle to zakład ubezpieczeń proponuje rekalkulację składki AC. W odpowiedzi klient ma 14 dni na wypowiedzenie umowy autocasco ze skutkiem natychmiastowym” - mówi Paweł Kuczyński, prezes porównywarki ubezpieczeniowej Ubea.pl.
Warto także wspomnieć, że ogólne warunki ubezpieczenia (OWU) autocasco praktycznie nigdy nie przewidują dodatkowej możliwości wypowiedzenia ochrony. Wynika to nie tylko z faktu, że przepisy kodeksu cywilnego dotyczące ubezpieczeń zwykle mają charakter bezwzględnie wiążący strony umowy. Warto również zdawać sobie sprawę, że ułatwianie klientom rezygnacji z autocasco po prostu nie leży w interesie zakładów ubezpieczeniowych. „Ze względu na bardzo ograniczony zakres sytuacji, w których możliwe jest wypowiedzenie AC, warto sprawdzić, kiedy posiadacz auta może odstąpić od umowy” - komentuje Andrzej Prajsnar, ekspert porównywarki ubezpieczeniowej Ubea.pl.
Konsument ma 30 dni na odstąpienie od umowy autocasco
Analiza przepisów kodeksu cywilnego wskazuje, że odstąpienie od umowy AC jest łatwiejsze w praktyce niż wypowiedzenie autocasco. Konkretniej rzecz ujmując, chodzi o artykuł 812 paragraf 4 kodeksu cywilnego. Mówi on, że konsument w ciągu pierwszych 30 dni może wypowiedzieć umowę ubezpieczenia (w tym również AC) z okresem ochrony przekraczającym 6 miesięcy. „Wymóg dotyczący długości okresu ochrony spełniają praktycznie wszystkie ubezpieczenia autocasco oferowane na polskim rynku. Zakładom ubezpieczeń po prostu nie opłaca się wprowadzanie na rynek np. półrocznych polis AC” - podkreśla Paweł Kuczyński, prezes porównywarki ubezpieczeniowej Ubea.pl.
Warto natomiast wspomnieć, że wedle przepisów kodeksu cywilnego (patrz artykuł 22 indeks 1 KC) konsumentem w relacjach z zakładem ubezpieczeń jest osoba kupująca polisę na cele bezpośrednio niezwiązane z jej działalnością gospodarczą lub firmową. „Jeżeli posiadacz AC nie mieści się w kodeksowej definicji konsumenta (np. ze względu na zakup autocasco chroniącego firmowe auto), to czas na odstąpienie od umowy zostanie skrócony do 7 dni od daty zakupu polisy” - wyjaśnia Andrzej Prajsnar, ekspert porównywarki ubezpieczeniowej Ubea.pl.
Możliwością odstąpienia od umowy AC, która jest niezależną od długości okresu ochrony, dysponują osoby nabywające autocasco przez Internet lub telefon. W przypadku takiego zdalnego zakupu, ubezpieczenie autocasco daje posiadaczowi możliwość łatwego odstąpienia od umowy w ciągu pierwszych 30 dni (zobacz artykuł 40 ustęp 2 ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta). „Niezależnie od podstawy prawnej odstąpienia od umowy, ubezpieczyciel przy zwrocie składki AC może sobie odliczyć wynagrodzenie za faktyczny okres świadczonej ochrony” - zaznacza Paweł Kuczyński, prezes porównywarki ubezpieczeniowej Ubea.pl.
Wypowiedzenie AC to coś innego niż wygaśnięcie ochrony …
W ramach podsumowania, eksperci porównywarki Ubea.pl zwracają uwagę, że wypowiedzenie AC nie może być mylone z wygaśnięciem ochrony. Ubezpieczenie AC wygasa na przykład wtedy, gdy dojdzie do całkowitego zniszczenia samochodu lub jego bezpowrotnej utraty na skutek kradzieży. Wygaśnięcie ochrony z autocasco ma miejsce również jeśli upłynął roczny termin, a klient nie był zainteresowany kontynuacją umowy. „Trzeba pamiętać, że przepisy regulujące działanie AC nie przewidują automatycznego przedłużenia ochrony (w przeciwieństwie do obowiązkowego OC)” - podsumowuje Andrzej Prajsnar, ekspert porównywarki ubezpieczeniowej Ubea.pl.
