Wypadek samochodowy – co zrobić? Instrukcja krok po kroku

Nieustępowanie pierwszeństwa przejazdu, niedostosowanie prędkości do warunków, nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu na pasach – główne przyczyny wypadków drogowych w Polsce są od lat niezmienne.

Niestety, istnieje dość duże prawdopodobieństwo, że i Ty będziesz kiedyś uczestnikiem lub świadkiem wypadku samochodowego. Od Twojego odpowiedniego zachowania może wtedy zależeć życie i zdrowie innych osób. Sprawdź, czy na pewno wiesz, jak się zachować w razie wypadku drogowego.

Spis treści:

1. Co to jest wypadek samochodowy?
2. Jak się zachować po wypadku drogowym?
   • Zadbaj o swoje bezpieczeństwo
   • Zapewnij bezpieczeństwo w miejscu wypadku
   • Oceń stan poszkodowanych – pierwsza pomoc po wypadku
   • Wezwij pomoc – gdzie dzwonić po wypadku?
   • Udziel niezbędnej pomocy osobom rannym w wypadku
   • Nie podejmuj żadnych działań utrudniających ustalenie przyczyn wypadku
   • Pozostań na miejscu wypadku
   • Pomóż policji i pogotowiu
3. Wypadek - jak zgłosić szkodę i dostać odszkodowanie z OC sprawcy?
4. Jak otrzymać zadośćuczynienie za wypadek samochodowy?
5. Kiedy można otrzymać odszkodowanie z AC za wypadek?

Skorzystaj z kalkulatora ubezpieczeń ubea

W przypadku zdarzeń drogowych mówi się o wypadkach oraz o kolizjach (stłuczkach). Te pojęcia, mimo że pokrewne, oznaczają różne typy wydarzeń i wymagają innego zachowania. Kiedy zatem ma miejsce wypadek, a kiedy kolizja?

• Kolizja to takie zdarzenie, w wyniku którego zostały uszkodzone jedynie rzeczy nieożywione (samochód, latarnia, barierka itp.). Ewentualnie doszło do bardzo drobnych uszkodzeń ciała (np. obtarcie skóry).

• Wypadek drogowy skutkuje natomiast obrażeniami lub, w najgorszym przypadku, śmiercią co najmniej jednej z osób uczestniczących w zdarzeniu. W wypadku może brać udział tylko jedno auto (kiedy np. dochodzi do potrącenia pieszego, rowerzysty albo uderzenia w drzewo czy barierkę) lub więcej samochodów.
  
  

Jeśli w zdarzeniu brało udział co najmniej 5 samochodów, potocznie używa się także określenia „karambol”. Należy jednak pamiętać, że to pojęcie nie zostało zdefiniowane w żadnym akcie prawnym. W przepisach karnych znajdziesz natomiast określenie „katastrofa w ruchu”. To pojęcie dotyczy nie tylko ruchu drogowego, lecz także wodnego oraz powietrznego. Katastrofa to zdarzenie zagrażające życiu lub zdrowiu wielu osób albo mieniu w wielkich rozmiarach. Jej spowodowanie grozi wyższymi karami niż spowodowanie wypadku. Samo postępowanie zarówno po wypadku, jak i katastrofie będzie jednak podobne.

Niezależnie od tego, czy jesteś uczestnikiem zdarzenia czy tylko jego świadkiem, wypadek drogowy na pewno będzie dla Ciebie źródłem dużego stresu. Prawidłowy sposób zachowania po wypadku prezentuje poniższa lista. Zapoznaj się z nią na spokojnie już teraz, aby w razie zdarzenia móc od razu działać.

Podstawą udzielania pierwszej pomocy jest zadbanie o swoje bezpieczeństwo. Jeśli więc jesteś świadkiem wypadku, nie rzucaj się od razu biegiem do aut, tylko oceń najpierw sytuację. Twojemu postępowaniu powinna przyświecać zasada: „Zatrzymaj się, pomyśl i działaj”.

Jeśli w chwili wypadku, sam jechałeś autem, zjedź najpierw na pobocze swoim samochodem i włącz światła awaryjne. Następnie zaciągnij hamulec ręczny i wyjmij kluczyki ze stacyjki. Niestety, niektóre stłuczki są przygotowywane celowo przez grupę złodziei liczącą na łatwą kradzież auta należącego do świadka zdarzenia, który bez chwili zastanowienia rzuci się na miejsce zdarzenia, zostawiając kluczyki w samochodzie. Pamiętaj także, by przed opuszczeniem auta założyć kamizelkę odblaskową (dlatego właśnie kamizelkę powinno wozić się w głównej kabinie samochodu, a nie w bagażniku) i upewnić się, czy możesz bezpiecznie wyjść na drogę.

Jeżeli w momencie wypadku szedłeś po chodniku czy poboczu obok, oceń na początku, czy możesz w miarę bezpiecznie podejść do aut.

Jeśli natomiast jesteś uczestnikiem wypadku, sprawdź najpierw, czy możesz bezpiecznie opuścić samochód o własnych siłach.

Jeżeli doszło do wypadku, nie można przestawiać pojazdów biorących udział w zdarzeniu.

Zabezpiecz więc miejsce zdarzenia trójkątem ostrzegawczym ustawionym w odpowiedniej odległości:

• 100 m przed miejscem wypadku w przypadku zdarzenia na autostradzie lub drodze ekspresowej;
• 30-50 m przed miejscem wypadku w przypadku zdarzenia na pozostałych drogach poza terenem zabudowanym;
• tuż przy samochodzie w razie wypadku na terenie zabudowanym. W takiej sytuacji trójkąt nie powinien być umieszczony wyżej niż 1 metr nad ziemią.
  
  

Jeśli sami kierowcy nie byli w stanie tego zrobić, wyłącz silniki i wyjmij kluczyki ze stacyjki w innych samochodach biorących udział w wypadku. Kluczyki możesz zostawić pod przednią szybą.

Od szybkiej reakcji po wypadku może zależeć zdrowie i życie uczestników wypadku. Dlatego tak ważna jest pierwsza pomoc. Zgodnie z przepisami prawa świadkowie zdarzenia mają wręcz obowiązek udzielenia pomocy poszkodowanym. Za uchylenie się od tego obowiązku grozi nawet 3 lata pozbawienia wolności.

Udzielając pierwszą pomoc, pamiętaj jednak zawsze o własnym bezpieczeństwie. Nikt nie może od Ciebie wymagać, byś biegł do palącego się auta i wyciągał z niego ranne osoby.

Do pierwszej pomocy przystąp więc dopiero wtedy, kiedy miejsce wypadku jest mniej więcej zabezpieczone. Zacząć należy od wstępnej oceny stanu poszkodowanych.

Oczywiście warto poprosić o pomoc inne osoby będące na miejscu zdarzenia. Mogą być to świadkowie lub uczestnicy wypadku, którzy nie doznali obrażeń lub są tylko lekko ranni. Pamiętaj jednak, by przydzielać konkretne zadania poszczególnym osobom. Nie proś ogółu. Prośba w stylu „Pana w czerwonej kurtce proszę o zadzwonienie na pogotowie” jest znacznie skuteczniejsza niż okrzyk „Niech ktoś zadzwoni po karetkę”.

Jak ocenić stan poszkodowanych? Sprawdź:

• ilu jest poszkodowanych,
• czy poszkodowani są przytomni,
• czy poszkodowani oddychają,
• jakiego typu obrażenia mają ranne osoby,
• czy wśród poszkodowanych są dzieci.
  
  

Pamiętaj, że wiele, nawet poważnych, obrażeń wewnętrznych, nie jest widocznych na pierwszy rzut oka. Szczególnie niebezpieczne są uderzenia w głowę. Obserwuj więc uważnie także tych uczestników wypadku, którzy są przytomni i poruszają się w miarę swobodnie. Pamiętaj, że w wyniku szoku taka osoba może na przykład spróbować oddalić się od miejsca zdarzenia.

Po wstępnej ocenie stanu poszkodowanych należy zadzwonić po profesjonalną pomoc (chyba że już inny świadek zdarzenia zdążył to zrobić).

Możesz zadzwonić pod europejski numer alarmowy 112 lub pod numery dedykowane poszczególnym służbom:

• 997 – policja
• 998 – straż pożarna
• 999 – pogotowie ratunkowe
  
  

Dzwoniąc na numer alarmowy, przekaż koniecznie następujące informacje:

• miejsce zdarzenia,
• krótki opis wypadku,
• liczba i stan rannych,
• telefon kontaktowy do siebie.
  
  

Pamiętaj, by nigdy nie rozłączać się pierwszym. Poczekaj, aż dyspozytor zada Ci wszystkie potrzebne pytania i sam odłoży słuchawkę.

Dyspozytora możesz także poprosić o wskazówki dotyczące sposobu pomocy rannym. Nie wiesz, jak udzielić pierwszej pomocy? Nie wstydź się, tylko od razu pytaj. Od tego może zależeć życie poszkodowanych.

Pogotowie wezwane? Nie spoczywaj na laurach. W miarę swoich umiejętności i możliwości udziel pomocy poszkodowanym. Przez cały czas pamiętaj jednak o podstawowej zasadzie pierwszej pomocy, czyli dbaniu o swoje bezpieczeństwo.

Brak oddechu oraz zatrzymanie akcji serca to sygnał do podjęcia reanimacji. Sztuczne oddychanie należy wykonywać przez maskę. Jeśli jej nie masz, rób tylko masaż serca.

Jeśli poszkodowany oddycha, ale jest nieprzytomny, ułóż go w pozycji bocznej ustalonej (bezpiecznej).

Jeżeli ofiara wypadku ma jedynie pojedyncze otarcia, nie należy ich opatrywać. Poważne krwotoki trzeba jednak zatamować. Unieś krwawiącą kończynę do góry i uciskaj opaską lub bandażem. Zapytaj także od razu o grupę krwi, na wypadek gdyby poszkodowany stracił przytomność przed przybyciem karetki.

Jeśli poszkodowana osoba jest przytomna, ale wygląda, jakby była w szoku, każ jej usiąść i spróbuj ją uspokoić rozmową lub po prostu towarzystwem. Warto przykryć ją kocem lub kurtką, by poszkodowana osoba nie wyziębiła się.

Pamiętaj, by swoje działania ograniczyć do pomocy poszkodowanym. Nie przesuwaj aut, które brały udział w wypadku. Nie przenoś też żadnych innych rzeczy. Wyjątkiem jest sytuacja, kiedy wymagają tego względy bezpieczeństwa lub chcesz po prostu zabezpieczyć mienie poszkodowanych przed większą szkodą.

Pozostań na miejscu zdarzenia przynajmniej do momentu przybycia służb. Jeżeli wezwanie policji czy pogotowia wymagało oddalenia się (bo np. akurat w miejscu wypadku nie było zasięgu), to po powiadomieniu służb powróć niezwłocznie na miejsce zdarzenia.

Warto pamiętać, że jeśli sprawca wypadku ucieknie z miejsca zdarzenia, ubezpieczyciel ma prawo do regresu świadczenia. Co to oznacza? Towarzystwo ubezpieczeniowe zażąda po prostu od sprawcy zwrotu odszkodowania oraz zadośćuczynienia wypłaconego poszkodowanemu.

Ucieczka z miejsca wypadku jest także okolicznością, które może wpłynąć na zwiększenie wymiaru kary za spowodowanie zdarzenia.

Dodatkowo, tak jak już wspominaliśmy powyżej, prawo nakłada na świadków i uczestników wypadku udzielenie w miarę możliwości pomocy poszkodowanym. Ucieczka przez sprawcę z miejsca wypadku jest jednoznacznym popełnieniem przestępstwa nieudzielenia takiej pomocy.

Policja, po przybyciu na miejsce wypadku, zadecyduje o dalszych krokach postępowania. Stosuj się bezwzględnie do wszystkich poleceń funkcjonariuszy i w miarę możliwości odpowiadaj na pytania dotyczące przebiegu zdarzenia.

Powiedz także ratownikom z pogotowia, jakie czynności wykonywałeś. Jeśli pytałeś któregoś z poszkodowanych o grupę krwi, przekaż też tę informację.

Przede wszystkim jednak odpocznij. Teraz do akcji ruszają już profesjonalne służby i to one obejmują dowodzenie. Możesz więc się uspokoić i usiąść na chwilę.

Jeśli jesteś poszkodowany w wyniku wypadku, szkodę zgłaszasz do ubezpieczyciela sprawcy. Policjant powinien przekazać Ci właściwy numer polisy OC. Prawo daje Ci sporo czasu na zgłoszenie szkody z OC, ale lepiej zająć się tym w miarę szybko. Proces likwidacji szkody oraz wypłaty odszkodowania pójdzie wtedy o wiele sprawniej.

Co jednak zrobić, jeżeli sprawca nie miał polisy albo zbiegł z miejsca wypadku? W takim przypadku szkodę, za pośrednictwem dowolnego ubezpieczyciela, zgłaszasz do UFG.

Tutaj przeczytasz więcej o tym, jak otrzymać odszkodowanie z OC

Wypłata odszkodowania powinna nastąpić w ciągu 30 dni od dnia zgłoszenia zdarzenia. W uzasadnionych przypadkach ten termin może jednak zostać wydłużony. W takiej sytuacji ubezpieczyciel musi Cię poinformować o przyczynach opóźnienia oraz podać orientacyjny termin wypłaty pieniędzy. Bezsporna część odszkodowania powinna jednak zostać wypłacona już w ciągu pierwszych 30 dni.

Warto zauważyć, że jeśli osoba poszkodowana w wyniku swojego umyślnego działania lub rażącego niedbalstwa nie zachowała się odpowiednio po zajściu wypadku (np. celowo przyczyniła się do zwiększenia szkody), ubezpieczyciel ma prawo zmniejszyć wypłacane świadczenie.

Jeśli doszło do wypadku, czyli skutkiem zdarzenia są nie tylko szkody majątkowe, masz prawo otrzymać zadośćuczynienie za doznany uszczerbek na zdrowiu, ból i cierpienie. Tutaj dowiesz się, jak uzyskać wysokie zadośćuczynienie za szkody osobowe.

Sprawca wypadku nie otrzyma odszkodowania z OC, ale może dostać pieniądze z AC na naprawę swojego auta, o ile wcześniej oczywiście wykupił taką polisę. Szkodę z AC należy zgłosić bardzo szybko. Zazwyczaj ubezpieczyciele dają na to zaledwie kilka dni. Dokładny termin możesz zawsze sprawdzić w warunkach ubezpieczenia autocasco.

Wypadek drogowy jest zawsze bardzo stresującym wydarzeniem. Poznając wcześniej zasady postępowania po wypadku, możesz jednak choć trochę przygotować się na taką sytuację. Mamy nadzieję, że nasza instrukcja pomoże Ci zachować spokój w kryzysowym momencie.