Upadłości operatorów turystycznych to zjawisko, któremu trudno zapobiec. Jest ono związane między innymi z koniecznością wcześniejszej rezerwacji usług za granicą, zmianami kursów walut, wzmożoną konkurencją i różnymi nieoczekiwanymi zdarzeniami (np. aktami terroru). Początek 2018 r. pokazał, że ryzyko upadłości biura podróży jest nadal realne.
Z pierwszym takim bankructwem mieliśmy do czynienia już w lutym. Istnieje spore ryzyko, że sezon wakacyjny 2018 przyniesie dalsze upadłości operatorów turystycznych. Właśnie dlatego porównywarka ubezpieczeń Ubea.pl wyjaśnia zasady działania nowego dwupoziomowego systemu ochrony turystów.
Spis treści:
- Ubezpieczenia OC touroperatorów nadal działają
- Turystyczny Fundusz Gwarancyjny nie zawsze jest potrzebny
- Co zrobić po upadku biura podróży?
- Jak uchronić się przed bankructwem biura podróży?
Ubezpieczenia OC touroperatorów nadal działają
Przed uruchomieniem w 2016 r. Turystycznego Funduszu Gwarancyjnego (TFG) w Polsce działał jednopoziomowy system ochrony klientów upadłych biur podróży. Opierał się on głównie na obowiązkowych ubezpieczeniach odpowiedzialności cywilnej (OC) zawieranych przez firmy sprzedające wycieczki. Takie rozwiązanie było sprzeczne z ustawodawstwem unijnym i nie zapewniało klientom biur turystycznych wymaganej ochrony.
Właśnie dlatego Skarb Państwa niejednokrotnie musiał zwracać klientom upadłych operatorów turystycznych (tzw. touroperatorów) kwoty, których nie udało się odzyskać z obowiązkowego ubezpieczenia OC - wyjaśnia Andrzej Prajsnar, ekspert porównywarki ubezpieczeń Ubea.pl.
Po wprowadzeniu ochrony dla klientów upadłych biur turystycznych w ramach TFG nie zrezygnowano z zabezpieczeń obowiązujących w ramach pierwszego filaru. Przedsiębiorca prowadzący działalność jako organizator turystyki lub pośrednik turystyczny, oprócz wpłacania składki na rzecz Turystycznego Funduszu Gwarancyjnego (0 zł - 15 zł od każdego klienta), musi również zapewnić ochronę związaną z:
- gwarancją bankową / ubezpieczeniową lub
- rachunkiem powierniczym (dopuszczalnym tylko w przypadku operatorów działających na terenie Polski) lub
- ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej.
Touroperatorzy najczęściej wybierają trzecie z wymienionych rozwiązań (ubezpieczenie OC). Taka polisa musi posiadać minimalną sumę określoną w rozporządzeniu Ministra Rozwoju i Finansów.
Zobacz, czy karta EKUZ zapewni bezpieczeństwo na wyjeździe turystycznym
Turystyczny Fundusz Gwarancyjny nie zawsze jest potrzebny
Po bankructwie biura podróży może się okazać, że drugi filar ochrony klientów (tzn. Turystyczny Fundusz Gwarancyjny) w ogóle nie będzie wykorzystywany.
Stanie się tak, jeżeli suma ubezpieczenia OC albo gwarancji bankowej / ubezpieczeniowej wystarczy na pokrycie wszystkich roszczeń klientów do upadłego touroperatora - mówi Paweł Kuczyński, prezes porównywarki ubezpieczeń Ubea.pl.
Zobacz, jak Turystyczny Fundusz Gwarancyjny chronił turystów w zeszłym roku
Co zrobić po upadku biura podróży?
Klienci upadłego biura podróży występujący z roszczeniami finansowymi powinni skierować wniosek o zwrot środków do instytucji udzielającej zabezpieczenia touroperatorowi w ramach pierwszego filaru. Dokładne informacje o takim podmiocie gwarancyjnym oraz sposobie składania wniosków znajdują się w potwierdzeniu przekazywanym przez operatora turystycznego po zapłaceniu przez klienta przynajmniej 10% kosztów wycieczki.
Podmiot udzielający zabezpieczenia w ramach pierwszego filaru (ubezpieczyciel lub bank) będzie miał 30 dni na weryfikację wniosku złożonego przez klienta niewypłacalnego biura podróży. W szczególnych przypadkach wymagających dodatkowych wyjaśnień ten termin może ulec wydłużeniu do 90 dni. Pozytywna weryfikacja wniosku skutkuje dyspozycją wypłaty wydawaną przez marszałka województwa. Po otrzymaniu dyspozycji ubezpieczyciel lub bank powinien wypłacić klientowi biura podróży należne środki w ciągu 30 dni.
Warto dodać, że marszałek województwa odgrywa ważną rolę również jako podmiot organizujący powrót klientów niewypłacalnego touroperatora do kraju - przypomina Andrzej Prajsnar, ekspert porównywarki ubezpieczeń Ubea.pl
Uruchomienie wypłat z Turystycznego Funduszu Gwarancyjnego (wykonywanych bezpośrednio na rzecz poszkodowanych turystów) następuje, jeżeli suma ubezpieczenia lub gwarancji obowiązująca w ramach pierwszego filaru nie wystarczyła do pokrycia wszystkich roszczeń klientów niewypłacalnego touroperatora.
Warto zwrócić uwagę, że TFG odmówi pomocy wtedy, gdy wycieczka nie została objęta zabezpieczeniem w ramach pierwszego filaru. Właśnie dlatego ważne jest wybieranie sprawdzonych operatorów turystycznych, którzy zapewniają ochronę przed niewypłacalnością zarówno w ramach pierwszego jak i drugiego filaru.
Sprawdź, jak wybrać dobre ubezpieczenie turystyczne
Jak uchronić się przed bankructwem biura podróży?
Istnienie rozbudowanej ochrony klientów upadających biur podróży jest niewątpliwie dobrą informacją, ale oczywiście najlepiej w ogóle nie musieć korzystać z takich zabezpieczeń. Jak wybrać biuro podróży, aby zminimalizować ryzyko, że to właśnie Twój operator zbankrutuje?
1. Sprawdź biuro podróży w ewidencji
Od 2018 r. funkcjonuje w Polsce nowe ewidencja przedsiębiorstw turystycznych: Centralna Ewidencja Organizatorów Turystyki i Przedsiębiorców Ułatwiających Nabywanie Powiązanych Usług Turystycznych. Zanim wykupisz wycieczkę, sprawdź, czy dane biuro podróży widnieje w tej ewidencji. Znajdziesz tam także informacje o sumie gwarantowanego ubezpieczenia i terminie upływu gwarancji.
Brak operatora turystycznego w opisywanym rejestrze jest wyraźnym sygnałem, że nie warto korzystać z jego usług i narażać się na brak możliwości łatwego zwrotu pieniędzy - podsumowuje Paweł Kuczyński, prezes porównywarki ubezpieczeń Ubea.pl.
2. Sprawdź biura informacji gospodarczej
Przekonaj się także, czy wybrane biuro podróży nie znajduje się w bazie danych jednego z wymienionych poniżej biur informacji gospodarczej:
- BIG InfoMonitor,
- Rejestr Dłużników ERIF BIG,
- Krajowy Rejestr Długów BIG,
- Krajowe Biuro Informacji Gospodarczej.
3. Poznaj opinie innych
Warto też poszukać informacji na temat danego biura podróży. Idealnie jest porozmawiać z kimś, kto był już na wycieczce z danym biurem podróży. Jeśli nie masz takiej możliwości, sprawdź przynajmniej stronę internetową biura podróży. Poczytaj także opinie wystawione online przez dotychczasowych klientów. Oczywiście, w Internecie dość łatwo niestety natknąć się na nie do końca prawdziwe opinie, ale duża liczba negatywnych recenzji, w których padają konkretne zarzuty, powinna być dla Ciebie sygnałem ostrzegawczym.
