Obniżenie lub odmowa odszkodowania z OC – co robić?

Po kolizji lub wypadku każdy chciałby otrzymać jak najszybciej pełne odszkodowanie z OC i zapomnieć o całej sprawie. Niestety, nie zawsze jest tak łatwo. Niekiedy pismo od ubezpieczyciela, zamiast wiadomości o satysfakcjonującej kwocie świadczenia, zawiera informację o obniżce lub wręcz odmowie odszkodowania z OC. Kiedy może się tak stać? Jak złożyć skuteczne odwołanie od decyzji towarzystwa?

Spis treści:

1. Obniżenie odszkodowania z OC – kiedy jest możliwe?
2. Odmowa odszkodowania z OC – kiedy jest możliwa?
3. Obniżenie lub odmowa odszkodowania z OC – jak zmienić decyzję?
   • Odwołanie od decyzji ubezpieczyciela – jak złożyć skuteczne?

Znaczna obniżka odszkodowania z OC jest możliwa wtedy, kiedy ubezpieczyciel uzna, że poszkodowana osoba swoim lekkomyślnym zachowaniem przyczyniła się do wypadku. Towarzystwo ubezpieczeniowe działa wtedy na podstawie art. 362 KC:

jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron.

Stopień obniżenia odszkodowania z OC odpowiada stopniowi, w jakim poszkodowany przyczynił się do zdarzenia. Oczywiście, takie oceny są bardzo subiektywne i każda sprawa jest oceniana indywidualnie. Pod uwagę należy wziąć nie tylko postępowanie poszkodowanego, lecz również zachowanie sprawcy, sytuację finansową ofiary czy wpływ wypadku na życie jej bliskich.

Ze względu na stopień skomplikowania tego typu sprawy często kończą się w sądzie. Poniższe przykłady sądowych wyroków mogą orientacyjnie pokazać, jaka obniżka odszkodowania z OC grozi w przypadku, kiedy ubezpieczyciel, a następnie sąd, uzna, że poszkodowany przyczynił się do szkody.

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 2 sierpnia 2012 r. (sygn. akt I ACa 322/12)

Właściciel pojazdu odniósł ciężkie obrażenia w wypadku, który spowodował jego znajomy. Poszkodowany powierzył samochód nietrzeźwej osobie, która nie posiadała prawa jazdy, namawiał ją do zwiększenia prędkości i nie zapiął pasów bezpieczeństwa. Pozew przeciwko ubezpieczycielowi został wniesiony przez poszkodowanego.

Orzeczony stopień przyczynienia się do szkody: 50%

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 23 listopada 2012 r. (sygn. akt I ACa 807/12)

Mężczyzna bez prawa jazdy, kierujący samochodem należącym do matki, potrącił rowerzystę. Kierowca prawie dwukrotnie przekroczył dozwoloną prędkość. Osoba jadąca na rowerze nieostrożnie zmieniła kierunek jazdy. W wyniku kolizji rowerzysta poniósł śmierć na miejscu. Żona ofiary razem z dwojgiem dzieci wniosła pozew przeciwko ubezpieczycielowi. Na decyzję sądu wpłynął fakt, że kierowca jadący z odpowiednią prędkością prawdopodobnie nie potrąciłby rowerzysty.

Orzeczony stopień przyczynienia się do szkody: 30%

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 24 sierpnia 2012 r. (sygn. akt V ACa 646/12)

Mężczyzna po wtargnięciu na jezdnię w niedozwolonym miejscu został śmiertelnie potrącony przez samochód. Winę za wypadek ponosi również kierowca, który przekroczył dopuszczalną prędkość. Matka ofiary wniosła pozew przeciwko ubezpieczycielowi. Na decyzję sądu wpłynął fakt, że kierowca jadący z odpowiednią prędkością prawdopodobnie nie potrąciłby pieszego.

Orzeczony stopień przyczynienia się do szkody: 20%

Całkowita odmowa odszkodowania z OC jest dość rzadka, ale możliwa. Ubezpieczyciel może w ogóle odmówić wypłaty, jeśli stwierdzi, że:

• poszkodowany ponosi wyłączną winę za powstanie szkody (np. wtargnął na jezdnię na czerwonym świetle tuż przed jadącym prawidłowo autem) – w tym przypadku należy pamiętać o kluczowej różnicy między przyczynieniem się do powstania szkody a wyłączną winą. Jeśli w podanym przykładzie auto jechałoby z niedozwoloną prędkością, ubezpieczyciel powinien stwierdzić, że poszkodowany jedynie przyczynił się do zdarzenia i wypłacić mu część odszkodowania z OC.

• osoba starająca się o odszkodowanie z OC jest w rzeczywistości sprawcą kolizji / wypadku – nie zawsze jest oczywiste,który z kierowców był sprawcą szkody. Jeśli w następstwie działań policji okaże się, że osoba początkowo uznawana za poszkodowanego była tak naprawdę sprawcą zdarzenia, nie otrzyma oczywiście odszkodowania z OC.

Decyzja ubezpieczyciela o obniżce lub odmowie odszkodowania z OC nie jest wykuta w skale. Co zrobić, aby zmienić niekorzystną decyzję towarzystwa? Dostępne są trzy główne sposoby:

1. Odwołanie od decyzji ubezpieczyciela (reklamacja)

Każda osoba ubiegająca się o odszkodowanie, niezależnie od okoliczności, ma prawo złożyć odwołanie od decyzji ubezpieczyciela.

2. Rzecznik Finansowy

Z bezpłatnej pomocy Rzecznika Finansowego masz prawo skorzystać, jeśli złożysz już reklamację u ubezpieczyciela i zostanie ona odrzucona.

Możesz:

• złożyć wniosek do Rzecznika o interwencję
• poprosić Rzecznika o pomoc w polubownym rozwiązaniu sporu – pamiętaj, że w tym przypadku Rzecznik Finansowy występuje w roli neutralnego mediatora, którego celem jest uzyskanie zgodnego stanowiska skłóconych stron.
  
  

3. Pozew do sądu

Postępowanie w sądzie bywa długie i kosztowne, jednak w przypadku, kiedy inne sposoby zawiodą, złożenie pozwu może okazać się jedyną drogą do otrzymania odszkodowania z OC. Składając pozew do sądu, najlepiej skorzystać z profesjonalnej pomocy prawnika.

Ubezpieczyciele otrzymują wiele reklamacji dotyczących odszkodowań z OC. Tylko mała część z nich okazuje się jednak skuteczna. Jak zwiększyć swoje szanse na pozytywne rozpatrzenie reklamacji przez ubezpieczyciela?

• Zapoznaj się uważnie z wszelkimi dowodami, na podstawie których ubezpieczyciel podjął decyzję o wysokości odszkodowania z OC (np. protokoły oględzin, kosztorysy, opinie rzeczoznawców itd.). Pamiętaj, że ubezpieczyciel nie może odmówić Ci dostępu do tych dokumentów.

• W reklamacji skup się na wykazaniu, że argumenty ubezpieczyciela za obniżką lub odmową odszkodowania wypłacanego z OC są błędne / nieprawdziwe.

• Poproś o pomoc niezależnego rzeczoznawcę, który przedstawi swoją profesjonalną opinię na temat przebiegu wypadku oraz zakresu szkód.
  
  

Co ważne, ze złożeniem odwołania nie musisz się spieszyć. Jeśli doszło do kolizji, możesz starać się o odszkodowanie przez 3 lata. Jeżeli natomiast doszło do wypadku, termin przedawnienia to aż 20 lat. Masz więc sporo czasu na zebranie odpowiednich argumentów i napisanie takiego odwołania, które zmieni decyzję ubezpieczyciela.

Na koniec warto zaznaczyć, że to na ubezpieczycielu spoczywa ciężar dowodowy. Oznacza to, że to on musi zaprezentować dowody na przyczynienie się poszkodowanego do szkody. Jeśli widzisz, że towarzystwu ubezpieczeniowemu nie udało się zebrać silnych argumentów, warto poważnie rozważyć złożenie pozwu do sądu. Bardzo możliwe, że sąd zmniejszy orzeczony przez ubezpieczyciela stopień przyczynienia się do szkody i w efekcie Twoje odszkodowanie z OC będzie wyższe.