Strona główna  |  Słownik ubezpieczeniowy  |  Ubezpieczenie

Ubezpieczenie

Ubezpieczenie to umowny obowiązek dokonania świadczenia przez ubezpieczyciela na rzecz ubezpieczonego na wypadek powstania zdarzeń określonych w umowie. Zdarzenia te mogą dotyczyć życia, zdrowia lub majątku ubezpieczonego. Świadczenie jest realizowane przez wypłatę odszkodowania / zadośćuczynienia pieniężnego lub organizację / realizację usługi. Fundusz na świadczenia tworzą wszystkie składki wnoszone przez ubezpieczonych.

Umowa ubezpieczenia zobowiązuje ubezpieczyciela do spełnienia określonych świadczeń, a ubezpieczającego do zapłaty składki. Umowę potwierdza się dokumentem ubezpieczenia.

Ubezpieczenia wywodzą się ze znanych już w starożytności form pomocy wzajemnej, organizowanych w zrzeszeniach religijnych lub zawodowych. Początkowo sposoby na ograniczenie ryzyka opierały się na zasadzie wzajemności, czyli solidarnym ponoszeniu ciężaru naprawienia szkód. Stopniowo zaczęły powstawać rozwiązania komercyjne, czyli oferowanie ochrony ubezpieczeniowej jako obietnicy pomocy w razie powstania szkody w wyniku zaistnienia określonych zdarzeń w zamian za ustaloną składkę.

Ubezpieczenie dzieli i transferuje ryzyko. Z perspektywy jednostki dzięki ubezpieczeniu niepewna duża strata finansowa zmienia się w mały pewny koszt.

Podstawowe funkcje ubezpieczeń są następujące:

  • prewencyjna - przeciwdziałanie zaistnieniu wypadku ubezpieczeniowego i powiększaniu jego skutków ekonomicznych;
  • finansowa - opiera się na gromadzeniu środków przez zakłady ubezpieczeń w celu pokrycia ewentualnych strat finansowych oraz wykorzystywaniu części tych środków (wolnych środków w danym okresie) na cele lokacyjno-kredytowe.
  • ochrona ubezpieczeniowa - zakład ubezpieczeń powinien być gotowy na przejęcie materialnych i niematerialnych skutków realizacji ryzyk będących przedmiotem prawnego stosunku ubezpieczenia.

Bardzo ważnym elementem umowy polisy są ogólne warunki ubezpieczenia, które zawierają między innymi:

  • definicje pojęć używanych w umowie,
  • zakres ochrony danego ubezpieczenia,
  • wyłączenia odpowiedzialności,
  • obowiązki ubezpieczonego oraz ubezpieczającego,
  • sposób zgłoszenia i likwidacji szkody.

Umowę ubezpieczenia zawiera ubezpieczyciela oraz ubezpieczający. Ubezpieczony to natomiast osoba, której życie, zdrowie lub mienie podlega ochronie. Ubezpieczony oraz ubezpieczający mogą być tą samą osobą, ale nie muszą.

Ubezpieczenia można podzielić na:

  • osobowe - związane z ryzykiem osobowym (choroba, niezdolność do pracy, śmierć itd.),
  • majątkowe - związane z ryzykiem majątkowym (zagrożenia dotyczące mienia, odpowiedzialności cywilnej itp.).

Ustawa o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej dzieli natomiast ubezpieczenia na:

  • dział I: ubezpieczenia na życie,
  • dział II: pozostałe ubezpieczenia osobowe i ubezpieczenia majątkowe.

Jedno towarzystwo ubezpieczeniowe nie może prowadzić jednocześnie działalności w obu działach. Nadzór nad ubezpieczycielami sprawuje Komisja Nadzoru Finansowego.

Niektóre ubezpieczenia są obowiązkowe (np. ubezpieczenie OC musi wykupić każdy właściciel pojazdu mechanicznego; przedstawiciele niektórych zawodów także muszą wykupić ubezpieczenie, np. adwokaci, architekci), ale większość polis jest zawierana dobrowolnie.

Sprawdź, jakie ubezpieczenia komunikacyjne warto kupić