Nabycie własnych czterech kółek to marzenie każdego świeżo upieczonego kierowcy. Marka, model, parametry, wyposażenie, a nawet kolor – to liczy się dla nas w tym momencie najbardziej. Nic dziwnego, w końcu wybrany pojazd ma nas komfortowo wozić przez kolejne kilka, a nawet kilkanaście lat.
Po zakupie samochodu podstawowym obowiązkiem jest jego ubezpieczenie – przy podejmowaniu decyzji pomocny będzie kalkulator ubezpieczeń. Później pozostanie nam coroczne odnawianie polisy. Co jednak, gdy zdarzy się coś, co sprawi, że umowę z ubezpieczycielem trzeba będzie zmienić lub rozwiązać?
Ubezpieczenie OC i sprzedaż samochodu
Zakup nowego auta wiąże się z obowiązkiem pierwszego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej najpóźniej w dniu rejestracji. Nieco inaczej jest przy transakcji kupna-sprzedaży samochodu z drugiej ręki.
Sprzedawca powinien zgłosić fakt zbycia pojazdu do odpowiednich instytucji. Wydział komunikacji musi być powiadomiony w ciągu 30 dni od daty transakcji, natomiast towarzystwo ubezpieczeniowe, w którym zostało wykupione OC samochodu – w ciągu 14 dni. Zgłoszenie powinno zawierać m.in. dane kupującego – jego imię, nazwisko, adres i PESEL. Jeśli obowiązek ten nie zostanie dopełniony, sprzedawca ponosi wraz z nabywcą odpowiedzialność za opłacenie składki!
Nowy właściciel może polisę kontynuować lub wypowiedzieć. W razie kontynuacji sprzedający nie otrzyma zwrotu składki za niewykorzystany okres ubezpieczenia. Stanie się tak jedynie w przypadku wypowiedzenia polisy przez nabywcę. Z kolei nowy właściciel kontynuując dotychczasowe ubezpieczenie musi liczyć się z rekalkulacją składki, a w przypadku rozwiązania polisy uważać, by nie zaistniała przerwa w ubezpieczeniu.
Ubezpieczenie OC i wyrejestrowanie samochodu
Oczywistym jest, że nie chcemy płacić obowiązkowych składek za samochód, którego nie używamy. Prawo o Ruchu Drogowym (art. 79 ust. 1) określa kilka sytuacji, które upoważniają nas do wyrejestrowania pojazdu:
kradzież auta (tu dodatkowo wymagane jest stosowne oświadczenie pod odpowiedzialnością karną za fałszywe zeznania); wycofanie z ruchu i kasacja samochodu w kraju lub za granicą; wywóz pojazdu z kraju; udokumentowana trwała i zupełna utrata posiadania pojazdu bez zmiany w zakresie prawa własności;
Wniosek o wyrejestrowanie właściciel samochodu powinien złożyć osobiście w odpowiednim starostwie powiatowym (urzędzie gminy) wraz z wymaganymi w danej sytuacji dokumentami. Zaświadczenie o wyrejestrowaniu należy następnie dostarczyć do TU, by umowa na ubezpieczenie OC została rozwiązana. Wtedy będziemy mogli otrzymać zwrot składki za niewykorzystany okres.
Ubezpieczenie OC i śmierć właściciela
Uwaga! W przeciwieństwie do wielu umów (telefon, telewizja, internet itd.), polisa OC nie wygasa samoistnie wraz ze śmiercią właściciela. Co więcej – nawet jeśli nie używamy pojazdu zmarłego, i tak musimy opłacać obowiązkowe ubezpieczenie OC.
Jeśli właściciel pozostawił testament określający, kto dziedziczy samochód, sprawa jest stosunkowo prosta. Towarzystwo ubezpieczeniowe na podstawie testamentu (lub aktu darowizny) dokonuje zmian w polisie i ewentualnej rekalkulacji składki. Jeśli natomiast zmarły nie pozostawił takich dyspozycji, należy uruchomić postępowanie spadkowe i poinformować ubezpieczyciela o ewentualnych spadkobiercach. Do czasu zakończenia sprawy to oni, solidarnie będą odpowiadać za terminowe opłacanie składek.
Nie wolno natomiast stosować wybiegów związanych ze sprzedażą auta z datą wsteczną i podpisywaniem się za zmarłego. Choć pozornie może się to wydawać łatwiejszą alternatywą dla postępowania spadkowego, jest jednak niezgodne z prawem! Zgodnie z art. 272 Kodeksu Karnego stanowi wyłudzenie poświadczenia nieprawdy przez wprowadzenie w błąd funkcjonariusza publicznego, zagrożone karą pozbawienia wolności do lat 3. Dodatkowo odpowiadamy również za fałszowanie dokumentów (podpisując się za zmarłego), co na podstawie art. 270 podlega grzywnie, karze ograniczenia lub pozbawienia wolności od 3 miesięcy do nawet 5 lat. Problemem będzie również w tej sytuacji próba wyrejestrowania pojazdu – powinien to uczynić prawowity właściciel. Lepiej zacisnąć zęby i przeprowadzić postępowanie spadkowe do końca, by legalnie przejąć pojazd.
Ubezpieczenie OC i zmiana ubezpieczyciela
Czasem zdarza się, że chcemy zmienić ubezpieczyciela (gdy np. w obecnym TU składka wydaje się nam zbyt wyśrubowana). Możemy to zrobić, jednak należy to zrobić w sposób przemyślany, stosując zasadę ograniczonego zaufania wobec agentów – oni, w przeciwieństwie do nas, nie poniosą odpowiedzialności za ewentualne błędy. A może ich być kilka.
Podstawowym problemem jest zbyt późne wypowiedzenie dotychczasowej polisy. Należy to zrobić nie później, niż 1 dzień przed końcem okresu ubezpieczeniowego. Dotyczy to również momentu nadania w placówce operatora zobowiązanego prawnie do świadczenia usług powszechnych, tj. Poczty Polskiej. Można skorzystać z usług innych operatorów (np. kuriera), jednak trzeba to zrobić odpowiednio wcześniej. W ostateczności można przesłać wypowiedzenie e-mailem lub faksem (ustawodawca określił jedynie konieczność oświadczenia pisemnego, bez rygoru nieważności w przypadku innej formy).
Jeśli nie zdążymy, dotychczasowe ubezpieczenie OC automatycznie się przedłuży, co może się wiązać z zaistnieniem zdublowanego ubezpieczenia (u aktualnego i nowego TU). Jeśli tak się stanie, należy złożyć pisemne wypowiedzenie umowy. Wtedy podwójną składkę będziemy płacić tylko przez okres wypowiedzenia.
Trzecim błędem jest niezachowanie ciągłości ubezpieczenia. Ma to miejsce najczęściej w przypadku zakupu pojazdu z wykupionym OC. W przypadku zmiany właściciela polisa nie odnawia się samoistnie na kolejnych 12 miesięcy. Najpóźniej w ostatnim dniu obowiązywania polisy należy zawrzeć z tym samym lub innym ubezpieczycielem umowę na kolejny rok. Zaniedbanie skutkuje powstaniem obowiązku zapłaty kary za brak OC na rzecz Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego.
