Beneficjent to osoba wskazana w polisie która jest uprawniona do odbioru świadczenia lub odszkodowania. Inaczej osoba uprawniona, uposażona. Może być osobą fizyczną lub prawną. Jedynym warunkiem jest to, że musi posiadać zdolność prawną.
Należy podkreślić, że beneficjent nie jest stroną umowy ubezpieczenia, a jego życie czy zdrowie nie jest przedmiotem umowy. W razie śmierci beneficjenta ubezpieczyciel nie wypłaci więc żadnego świadczenia.
Najczęściej z pojęciem "beneficjenta" spotkamy się w przypadku polisy na życie. Ubezpieczony wskazuje w takiej umowie beneficjenta (lub beneficjentów), który ma otrzymać świadczenie po śmierci ubezpieczonego. Zazwyczaj na beneficjenta wskazuje się kogoś z najbliższej rodziny, ale równie dobrze osobą uposażoną może zostać osoba, z którą jest się w nieformalnym związku, przyjaciel lub jeszcze ktoś inny.
Warto zauważyć, że beneficjenta zawsze wybiera ubezpieczony, nawet jeśli nie jest on jednocześnie ubezpieczającym (z taką sytuacją mamy do czynienia choćby w przypadku grupowych polis na życie zawieranych przez pracodawcę). Aby wskazać beneficjenta, wystarczy złożyć u ubezpieczyciela oświadczenie woli. Zgoda osoby, która ma zostać beneficjentem, nie jest wymagana. Co ważne, osoba ubezpieczona w każdym momencie trwania umowy może zmienić beneficjenta lub dodać nową osobę uprawnioną do otrzymania świadczenia.
Jeżeli ubezpieczony ustanowi kilku beneficjentów, może określić, jaką część świadczenia ma otrzymać każdy z nich. Jeśli tego nie zrobi, każdy z uposażonych otrzyma taką samą część sumy.
W celu otrzymania świadczenia osoba uposażona musi po śmierci ubezpieczonego dostarczyć do towarzystwa ubezpieczeniowego następujące dokumenty:
- akt zgonu,
- oryginał polisy,
- swój dowód osobisty.
Jest kilka wyjątkowych sytuacji, w których osoba uposażona nie może otrzymać świadczenia. Dzieje się tak wtedy, kiedy:
- uposażony zmarł przed ubezpieczonym,
- uposażony zmarł równocześnie z ubezpieczonym,
- uposażony przyczynił się umyślnie do śmierci ubezpieczonego.
Co się stanie, jeżeli w ubezpieczeniu na życie nie zostanie wskazany żaden beneficjent?
Świadczenie przypadnie wtedy najbliższej rodzinie zgodnie z kolejnością ustaloną w prawie spadkowym:
- współmałżonek,
- dzieci (w równych częściach),
- rodzice (w równych częściach),
- rodzeństwo (w równych częściach),
- pozostali spadkobiercy (w równych częściach).
W celu otrzymania świadczenia osoba, która nie jest beneficjentem, musi dostarczyć do ubezpieczyciela te same dokumenty co osoba uposażona oraz wykazać związek rodzinny ze zmarłym ubezpieczonym (np. akt ślubu, akt urodzenia).
W wyjątkowej sytuacji kiedy nie ma żadnej osoby uprawnionej do otrzymania świadczenia, ubezpieczyciel wypłaci pieniądze osobie, która pokryła wydatki związane z pogrzebem (jednak tylko do wysokości faktycznie poniesionych kosztów).
