Taka sytuacja może wydawać się dziwna z punktu widzenia czytelników nie znających specyfiki ubezpieczeń dla najemców. Postanowiliśmy zatem przybliżyć zasady działania takich niedrogich polis, które mogą okazać się bardzo użyteczne. W tym kontekście warto pamiętać, że najemca odpowiada za szkody majątkowe wyrządzone właścicielowi nieruchomości mieszkaniowej lub swoim sąsiadom (np. poprzez spowodowane zalanie).
Kiedy lokator odpowiada za szkody w mieszkaniu?
Stosunkowo niewielka popularność ubezpieczeń dla najemców wynika z faktu, że takie osoby często nie są świadome ponoszonej odpowiedzialności finansowej. Wielu najemców przypuszcza również, że polisa mieszkaniowa wykupiona przez właściciela danego lokalu lub domu, okaże się wystarczająca nawet w przypadku poważnej szkody. W rzeczywistości sytuacja przedstawia się nieco inaczej. Najlepszym przykładem są częste szkody „zalaniowe” (związane z zalaniem sąsiednich lokali).
Zgodnie z artykułem 433 kodeksu cywilnego:
„za szkodę wyrządzoną wyrzuceniem, wylaniem lub spadnięciem jakiegokolwiek przedmiotu z pomieszczenia jest odpowiedzialny ten, kto pomieszczenie zajmuje, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą zajmujący pomieszczenie nie ponosi odpowiedzialności i której działaniu nie mógł zapobiec”.
Wskazanie na aktualnego lokatora mieszkania jako osobę odpowiedzialną za zalanie powinno uświadomić najemcom, że często to właśnie oni będą ponosić koszty szkód związanych z wyciekiem wody. Uchwała siedmiu sędziów Sądu Najwyższego (SN) z 19 lutego 2013 roku (patrz sygn. akt III CZP 63/12) wskazuje natomiast, że lokator mieszkania powinien ponieść odpowiedzialność za zalanie wtedy, gdy można przypisać mu winę. Przykładem takiej ewidentnej sytuacji jest nieświadome pozostawienie otwartego kranu przed wyjściem z lokalu.
Dowiedz się więcej:
Jakie ubezpieczenie mieszkania proponuje Warta?
Odpowiedzialność cywilna najemcy
Nie można również zapominać o odpowiedzialności cywilnej, którą najemca ponosi w stosunku do wynajmującego (właściciela lokum) w związku z uszkodzeniem elementów stałych mieszkania (np. podłóg i okien) lub wyposażenia lokalu (na przykład sprzętu AGD/RTV).
Do takich szkód zastosowanie będzie miał artykuł 415 kodeksu cywilnego („Kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia”). W przypadku szkód wyrządzonych właścicielowi mieszkania możliwa jest również odpowiedzialność karna (patrz art. 288 kodeksu karnego), ale przed nią nie ochroni już żadna dostępna polisa.
Ubezpieczenie OC w życiu prywatnym dla najemcy
Powyższa analiza prawna tłumaczy, dlaczego bardziej przezorni najemcy decydują się na zakup ubezpieczenia chroniącego ich odpowiedzialność cywilną. Taka polisa OC zapewniająca pokrycie szkód wyrządzonych osobom trzecim jest najważniejszym elementem pakietów mieszkaniowych oferowanych najemcom.
Ochronę z tytułu OC mogą zakupić nie tylko osoby najmujące lokum od prywatnego właściciela. Taka polisa przyda się także lokatorom mieszkań komunalnych albo osobom najmującym „M” od spółdzielni. Wszyscy ci najemcy ponoszą bowiem odpowiedzialność za szkody związane z zalaniem (patrz art. 433 KC) oraz za zniszczenia lokalu i jego wyposażenia niebędące efektem normalnego użytkowania.
W ramach swojej oferty dla najemców ubezpieczyciele oferują różne limity ochrony z polisy OC. Podwyższenie tego limitu będzie oczywiście skutkowało większą składką. Wydaje się, że absolutnym minimum jest suma ubezpieczenia wynoszącą 20 000 - 30 000 zł. Pod uwagę trzeba wziąć między innymi standard zamieszkiwanego lokalu i sąsiednich mieszkań oraz swoje możliwości finansowe.
Sprawdź także:
Jakie są częste ograniczenia ochrony w polisach mieszkaniowych
Ubezpieczenie rzeczy najemcy od zdarzeń losowych i kradzieży
Najemcy gotowi na pokrycie nie tylko kosztu ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej, powinni zainteresować się również ochroną swojego majątku ruchomego (np. mebli, sprzętu elektronicznego i sprzętu AGD). W tym kontekście warto pamiętać, że polisa mieszkaniowa ewentualnie wykupiona przez właściciela lokalu, będzie chroniła wyłącznie jego majątek. Najemca może dokupić ochronę wyposażenia lokum jako dodatek do ubezpieczenia OC
Podobnie jak w przypadku polisy chroniącej odpowiedzialność cywilną, istnieją duże możliwości ustalenia dogodnej sumy gwarancyjnej oraz rocznej składki. Koszt ochrony wyposażenia będzie zależał od jego deklarowanej wartości oraz tego, czy najemca oprócz ubezpieczenia przed skutkami zdarzeń losowych (np. pożaru i zalania), wybierze również ubezpieczenie ruchomości na wypadek dewastacji oraz kradzieży.
Dowiedz się więcej:
Jakie są najlepsze oferty ubezpieczeń mieszkaniowych?
Jakie ubezpieczenie powinien kupić właściciel wynajmowanego mieszkania?
Właściciel wynajmowanego mieszkania także oczywiście powinien wykupić ubezpieczenie nieruchomości. Z jego perspektywy najważniejsza jest polisa chroniąca mury oraz elementy stałe, czyli instalacje, urządzenia techniczne, armaturę sanitarną, tynki, okładziny podłóg, drzwi, okna, zabudowa kuchenna itd. Jeśli w wynajmowanym mieszkaniu pozostawia się także mienie ruchome (np. meble), polisę należy oczywiście rozszerzyć także o ochronę ruchomości.
Ubezpieczenie dla właściciela powinno obejmować także OC w życiu prywatnym. Zaspokoi ono np. roszczenia sąsiada, którego sufit został zalany na skutek nieszczelnych rur.