W ostatnim czasie media często informowały o rekordowej stracie technicznej (-1,02 mld zł), jaką ubezpieczyciele osiągnęli na polisach OC dla kierowców od stycznia do grudnia 2015 r.. Trzeba zdawać sobie jednak sprawę, że problemy z rentownością obowiązkowych polis komunikacyjnych nie są czymś nowym dla krajowych zakładów ubezpieczeń.
Dane Polskiej Izby Ubezpieczeń wskazują, że wynik techniczny z OC po raz ostatni był większy od zera w 2006 r. Później dziesięć razy z rzędu ubezpieczyciele „majątkowi” notowali straty ze sprzedaży swojego najważniejszego produktu.
Zobacz, jaka będzie stawka akcyzy i kary za brak OC w 2017
Przez 10 lat wypłaty z OC wzrosły o 87%, a składki tylko o 41%
Informacje o długoterminowych zmianach składek i wypłat z OC są dostępne na stronie Polskiej Izby Ubezpieczeń. Na podstawie tych danych można wywnioskować, że ostatni zysk techniczny z obowiązkowych polis (0,20 mld zł w 2006 r.) wcale nie był duży. Ubezpieczyciele chcieliby jednak powrócić do takiego wyniku, gdyż w dziesięciu kolejnych latach odnotowali roczne straty (patrz poniższa tabela).
Największa strata techniczna z OC (-1,02 mld zł) dotyczyła minionego roku. Trzeba jednak odnotować, że straty z 2009 roku (-0,95 mld zł) i 2010 roku (-0,90 mld zł) miały zbliżoną wartość. Różnica między wynikami z 2009 roku, 2010 roku i 2015 roku staje się jeszcze mniejsza, gdy uwzględnimy inflację.
Dane PIU udowadniają, że problem nierentowności ubezpieczeń OC wcale nie jest nowy. Na poziom strat wpływają nie tylko koszty wypłaty odszkodowań i zadośćuczynień. Warto zwrócić uwagę, że w przykładowym 2015 roku różnica wartości składki przypisanej brutto (8,15 mld zł) i wypłat brutto z OC (6,40 mld zł) była dodatnia.
Wynik techniczny osiągnął jednak poziom znacznie mniejszy od zera, bo wpływają na niego również inne czynniki (związane np. z rezerwami ubezpieczeniowymi i kosztami działalności ubezpieczeniowej) - tłumaczy Paweł Kuczyński, prezes porównywarki polis Ubea.pl.
Znajdź najtańsze OC dla siebie
Statystyki PIU pokazują również, na czym polega długookresowy problem z rentownością polis OC w Polsce. Jeżeli porównamy ze sobą 2006 rok i 2015 rok, to okaże się, że w analizowanym okresie składka przypisana brutto wzrosła o 41%, a wzrost wypłaconych odszkodowań wyniósł aż 87%. W takich warunkach polisy OC dla kierowców po prostu nie mogą być rentowne - wyjaśnia Andrzej Prajsnar, ekspert porównywarki ubezpieczeń Ubea.pl.
Wartość składek i wypłat oraz poziom wyniku technicznego z obowiązkowych ubezpieczeń OC dla kierowców (2006 r. - 2015 r.)
| Rok | Składka przypisana brutto w obowiązkowych polisach OC | Odszkodowania i świadczenia wypłacone brutto w obowiązkowych polisach OC | Wynik techniczny na obowiązkowych polisach OC |
|---|---|---|---|
| 2006 r. | 5,77 mld zł | 3,43 mld zł | +0,20 mld zł |
| 2007 r. | 6,20 mld zł | 3,90 mld zł | -0,14 mld zł |
| 2008 r. | 7,00 mld zł | 4,38 mld zł | -0,70 mld zł |
| 2009 r. | 7,13 mld zł | 5,00 mld zł | -0,95 mld zł |
| 2010 r. | 7,52 mld zł | 4,93 mld zł | -0,90 mld zł |
| 2011 r. | 8,40 mld zł | 5,28 mld zł | -0,64 mld zł |
| 2012 r. | 8,74 mld zł | 5,28 mld zł | -0,43 mld zł |
| 2013 r. | 8,25 mld zł | 5,39 mld zł | -0,26 mld zł |
| 2014 r. | 7,85 mld zł | 5,65 mld zł | -0,79 mld zł |
| 2015 r. | 8,15 mld zł | 6,40 mld zł | -1,02 mld zł |
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych PIU
W przypadku ubezpieczeń AC problemy z rentownością są o wiele mniejsze
Jeżeli przejrzymy dane dotyczące polis Autocasco, to okaże się, że w niektórych latach ubezpieczyciele mogli sobie skompensować straty z OC poprzez zysk dotyczący dobrowolnych ubezpieczeń komunikacyjnych (patrz kolejna tabela). Taka sytuacja miała miejsce na przykład w 2012 roku. Wtedy polisy OC przyniosły stratę techniczną na poziomie 0,43 mld zł, a ubezpieczenia Autocasco wygenerowały aż 0,73 mld zł zysku.
Polisy AC były finansowym wsparciem dla ubezpieczycieli również w:
- 2006 roku - zysk techniczny 0,20 mld zł
- 2007 roku - zysk techniczny 0,30 mld zł
- 2008 roku - zysk techniczny 0,44 mld zł
- 2011 roku - zysk techniczny 0,33 mld zł
- 2013 roku - zysk techniczny 0,48 mld zł
- 2014 roku - zysk techniczny 0,24 mld zł
W 2015 roku sprzedaż Autocasco nie poprawiła już kondycji finansowej ubezpieczycieli. Wynik techniczny z AC utrzymał się bowiem na poziomie nieco niższym od zera (-0,11 mld zł).
Wartość składek i wypłat oraz poziom wyniku technicznego z ubezpieczeń Autocasco dla kierowców (2006 r. - 2015 r.)
| Rok | Składka przypisana brutto w polisach Autocasco | Odszkodowania i świadczenia wypłacone brutto w polisach Autocasco | Wynik techniczny na polisach Autocasco |
|---|---|---|---|
| 2006 r. | 4,22 mld zł | 2,90 mld zł | +0,20 mld zł |
| 2007 r. | 4,73 mld zł | 2,81 mld zł | +0,30 mld zł |
| 2008 r. | 5,20 mld zł | 3,11 mld zł | +0,44 mld zł |
| 2009 r. | 4,89 mld zł | 3,75 mld zł | -0,09 mld zł |
| 2010 r. | 5,20 mld zł | 3,78 mld zł | -0,31 mld zł |
| 2011 r. | 5,77 mld zł | 3,70 mld zł | +0,33 mld zł |
| 2012 r. | 5,63 mld zł | 3,44 mld zł | +0,73 mld zł |
| 2013 r. | 5,32 mld zł | 3,50 mld zł | +0,48 mld zł |
| 2014 r. | 5,26 mld zł | 3,58 mld zł | +0,24 mld zł |
| 2015 r. | 5,45 mld zł | 3,84 mld zł | -0,11 mld zł |
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych PIU
Sytuacja, w której ubezpieczyciele regularnie ponoszą straty na swoim najważniejszym produkcie, jest dość ryzykowna, podobnie jak kompensowanie strat ze sprzedaży OC poprzez ubezpieczenia Autocasco. Dlatego słuszne wydają się działania nadzoru finansowego, który chce zrównoważyć rynek ubezpieczeń OC. Taki cel można osiągnąć poprzez podwyżki składek. Właśnie dzięki zmianom w cennikach ubezpieczycielom udało się poprawić wyniki finansowe po bardzo dużych stratach z 2009 r. i 2010 r. (patrz wyniki techniczne na OC dla 2012 r. i 2013 r.).
*W obecnej sytuacji można spodziewać się, że wyniki ze sprzedaży obowiązkowych polis też ulegną stopniowej poprawie. Ceną za to będą jednak podwyżki składek. Na dodatek będą one o wiele większe niż w latach 2011-2012** - podsumowuje Paweł Kuczyński, prezes porównywarki ubezpieczeniowej Ubea.pl.
Sprawdź, o ile wzrośnie OC w 2017 r.
