W zależności od rodzaju ubezpieczenia czas likwidacji szkody regulują różne akty prawne.
30 dni w przypadku OC, ale..
Termin likwidacji szkody z OC określa art. 14 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych z dnia 22 maja 2003 r. Licząc od daty zgłoszenia szkody termin jej likwidacji nie powinien przekroczyć 30 dni.
W praktyce, jak sami wiemy, czas wypłaty odszkodowania często się wydłuża, a to dlatego że ust. 2 tego artykułu mówi, że jeśli wyjaśnienie okoliczności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń nie jest możliwe w terminie 30 dni, odszkodowanie powinno być wypłacone w ciągu 14 dni od dnia, w którym wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe, nie później jednak niż w ciągu 90 dni od daty zgłoszenia szkody.
Na tym nie koniec. Możliwe jest również przekroczenie terminu 90 dni, ale tylko i wyłącznie w sytuacji, gdy ustalenie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń lub wysokości odszkodowania uzależnione jest od toczącego się postępowania karnego lub cywilnego.
Co jeśli ubezpieczyciel spóźnia się z wypłatą odszkodowania?
Bezsporną część świadczenia, czyli uznaną do wypłaty przez ubezpieczyciela, winien on wypłacić w terminie 30 dni od daty zgłoszenia szkody. Ubezpieczony nie może odmówić przyjęcia danej kwoty, nawet jeśli jest ona dla niego niesatysfakcjonująca. Nie zamyka to jednak drogi do dalszych roszczeń. Należy pamiętać, że ich dochodzenie nie będzie możliwe po zawarciu ugody z ubezpieczycielem.
W sytuacji, gdy ubezpieczyciel nie jest w stanie zaspokoić roszczeń poszkodowanego, w całości lub w części w ciągu 30 dni, jest on zobowiązany do wyjaśnienia przyczyn zwłoki i planowanego terminu wypłaty odszkodowania OC na piśmie.
W przypadku niedopełnienia przez zakład ubezpieczeń powyższych zobowiązań, Ubezpieczony ma prawo powiadomić o tym fakcie Komisję Nadzoru Finansowego, która zastosuje określone środki nadzorcze, a w przypadku wystąpienia nieuzasadnionej zwłoki w wypłacie odszkodowania Ubezpieczonemu przysługuje prawo do dochodzenia odstetek ustawowych.
Nowelizacja ustawy z dnia 11 lutego 2012 roku zakłada, że jeżeli zakład ubezpieczeń w powyższych terminach nie ustali ważności umowy ubezpieczenia obowiązkowego ani osoby odpowiedzialnej za szkodę, odszkodowanie wypłaci Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny. Zakład ubezpieczeń jest w takiej sytuacji zobowiązany do przesłania do UFG zgromadzonej dokumentacji i powiadomienia o tym fakcie Ubezpieczonego.
Termin likwidacji szkody z ubezpieczeń dobrowolnych
Do ubezpieczeń dobrowolnych należą m.in. ubezpieczenie autocasco, ubezpieczenia domu i mieszkania, ubezpieczenie OC w życiu prywatnym i inne. W ich przypadku termin likwidacji szkody regulowany jest w kodeksie cywilnym. Zgodnie z art. 817 k.c. ubezpieczyciel zobowiązany jest do likwidacji szkody w ciągu 30 dni od daty złoszenia szkody.
Jeżeli okoliczności uniemożliwiają ustalenie odpowiedzialności za szkodę w tym terminie, świadczenie powinno być wypłacone w ciągu 14 dni od daty wyjaśnienia okoliczności. Ubezpieczyciel zobowiązany jest jednak do wypłacenia bezspornej części świadczenia w terminie 30 dni od daty zgłoszenia szkody.
Zgodnie z § 3 powołanego artykułu, umowa ubezpieczenia lub ogólne warunki ubezpieczenia mogą przewidywać inne terminy likwidacji szkody, ale wyłącznie takie, które są korzystniejsze dla Ubezpieczonego, niż terminy określone w przepisach kodeksu cywilnego.
Zgodnie z art. 16 ust. 2 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. nr 124, poz. 1151 z późn. zm.) - jeżeli zakład ubezpieczeń nie dochowa terminu zawartego w umowie lub w kodeksie cywilnym, jest zobowiązany do pisemnego powiadomienia Ubezpieczonego o przyczynie zwłoki. Jeżeli zwłoka pozostanie nieuzasadniona do świadczenia przysługują odsetki ustawowe (o ile zawarta umowa ubezpieczenia nie przewiduje innej wysokości odsetek).
Podsumowując różnice:
termin likwidacji szkody z ubezpieczeń obowiązkowych bezwględnie regulują przepisy ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych (oczywiście ubezpieczyciel może wypłacić odszkodowanie w terminie wcześniejszym). W likwiadacji szkody z ubezpieczeń dobrowolnych obowiązują przepisy kodeksu cywilnego, wskazujące termin 30 dni, lub zapisy umowy określające inny termin, ale tylko korzystniejszy dla Ubezpieczonego,
w ubezpieczeniach obowiązkowych wprowadzona jest górna granica czasu likwidacji szkody, która wynosi 90 dni,
w ubezpieczeniach obowiązkowych KNF ma prawny obowiązek nałożenia sankcji, natomiast w przypadku ubezpieczeń dobrowolnych decyzja o nałożeniu sankcji przez Komisję jest nieobowiązkowa.